HJSO concert met Arjan vd Linde band

De gracht waar je nu langsloopt is een nog zichtbaar onderdeel van de vroegere vesting. Prins Maurits en zijn neef Graaf Willem Lodewijk hadden in 1591 de kleine schans Delfzijl veroverd. Prins Maurits liet grotere vestingwerken aanleggen. Hiervan is niet veel meer over. Alleen het stratenplan en een klein stukje vestinggracht zijn nog intact.

Het Damsterdiep verbindt Delfzijl met de stad Groningen. Het deel tot aan het dorp Ten Post is de oorspronkelijke Delf. Dit deel werd al voor het jaar 1000 gegraven en stond in die tijd in open verbinding met de zee. In de 15de eeuw werd het kanaal doorgetrokken naar Groningen; een waterverbinding van groot belang voor zowel Groningen als Delfzijl. Vanaf 1650 voer er een trekschuit tussen beide plaatsen. Ook aan het begin van de 20ste eeuw was het Damsterdiep onderdeel van een belangrijke scheepvaartroute en lag het water vol met houtvlotten (boomstammen).

In de dijk rechts van je zie je twee monumenten voor de oorspronkelijke drie sluizen: de Scharmerzijl, de Slochterzijl en de Dorpsterzijl. Vroeger loosden drie zijlvesten (waterschappen) met dezelfde naam hun overtollige water via de Delf in de Eems. Omstreeks 1300 bouwden ze hier elk hun eigen zijl. Vanaf 1317 vormden ze samen Het Generale Zijlvest der Drie Delfzijlen. De drie sluizen moesten het overtollige regenwater afvoeren en vrachtschepen doorlaten naar het achterland. De deuren aan de zijkant van het gemaal aan je linkerhand zijn versierd met houtsnijwerk dat onder meer verwijst naar het kabbelende Damsterdiep dat wordt opgemalen naar het ruige zeewater.

Hier stond vroeger de Zeevaartschool waar het slachtoffer van de moord, Koenraad Poppinga, les gaf. De school is later verhuisd naar een nieuw gebouw aan het Abel Tasmanplein.

Aan het eind van de Nieuweweg zie je rechts in de dijk twee herdenkingsstenen ter ere van de vroegere zijlen, oftewel sluizen: de Dorpsterzijl, de Scharmerzijl en de Slochterzijl. Aan deze sluizen ontleent Delfzijl zijn naam. Delfzijl wordt het eerst genoemd in een oorkonde van 19 juni 1303, waarin bepalingen omtrent het dijkrecht zijn vastgelegd. In 1317 wordt het waterschap ‘Generale Zijlvest Der Drie Delfzijlen’ opgericht. De drie sluizen moesten het overtollige regenwater afvoeren en vrachtschepen doorlaten naar het achterland. Tussen de beide sluismonumenten ligt het schuivenhuis van het pompgemaal. Vanaf de dijk heb je een schitterend uitzicht op de haven.

Vanaf de dijk kijk je uit op de Damsterhaven. Hier lagen vroeger de binnenvaartschepen. In de haven lag ook het schip van een van de verdachten van de moord op Poppinga.

Hier lag rechts aan het Eemskanaal Noordzijde het internaatschip Abel Tasman. Dit diende ruim 63 jaar als slaapverblijf voor de leerlingen van de Zeevaartschool. Het schip komt voor in het boek. De Abel Tasman was een uniek ‘zeilend schroefstoomschip’ en werd in 1877 gebouwd. Tegenwoordig heet het schip Bonaire en ligt het al jaren in Den Helder waar het wordt gerestaureerd.