Deze kerk is gewijd aan Jacobus Maior. Aan de dikte van de muren en het grote formaat baksteen is te zien dat de kerk is gebouwd aan het begin van de dertiende eeuw.
Tussen de weilanden in het aloude Middag-Humsterland, tussen Aduard, Den Ham en Fransum, staat het kerkje Harkema dat eigenhandig werd gebouwd door de boer Albert Harkema.
De romaanse Kerk van Niekerk is opgetrokken uit bak- en tufstenen romaanse kerk en is een van de oudste van het Westerkwartier. Het oudste deel stamt uit de 12e of eerste helft van de 13e eeuw.
Grijpskerk is een oud Gronings dorp dat voor het eerst werd genoemd in documenten uit 1507. De bebouwing is divers. Aan de Groningerstraatweg staat een aantal mooie, monumentale villa’s.
Deze romano-gotische kerk is aan het begin van de dertiende eeuw opgetrokken uit rode baksteen en ligt op een hoog punt van de Vredewolder zandrug. Tot in de negentiende eeuw was het gebouw omringd door een gracht en hoge eiken.
Oorspronkelijk komt de kerk van Oldehove uit de dertiende eeuw, maar de toren werd pas in de vijftiende eeuw gebouwd. De kerk werd grondig verbouwd in 1664.
De kerk van Niehove werd eeuwenlang bezocht door ooievaars. Hier werd door de inwoners van Niehove zoveel waarde gehecht dat in 1668 een gebrandschilderd glas met daarop de kerk en in het midden een ooievaarsnest werd geplaatst.
Ondanks de naam is het dorp Oldekerk is een van de jongste dorpen van het Westerkwartier. De naam verwijst naar een kerk die hier ooit heeft gestaan. De fundamenten van deze kerk (en de bijbehorende toren) zijn teruggevonden bij opgravingen in 1998.
Deze mooi gelegen witte zaalkerk werd eind veertiende eeuw gebouwd op een verhoogd kerkhof. Het interieur wordt vooral bepaald door het werk van de Groninger beeldsnijder Caspar Struiwig (1698-1748).
Op het midden van de dorpswierde vind je de hervormde kerk van Saaksum. De huidige kerk werd gebouwd in 1849 met een kerktoren uit de zestiende eeuw. De toren is een overblijfsel van de eerdere kerk.
Leek was van oudsher een handelscentrum waar ook Joodse handelaren en kooplieden actief waren. Al in 1705 werd er een melding gemaakt van een Joodse inwoner van Leek.
Het monument Haringeters werd in 1983 gemaakt door beeldhouwer Harm Blanken, ter ere van Menno Jeltema. Deze Niekerker liet in 1476 een groot stuk land na aan het Pepergasthuis in de stad Groningen.
De Westerhornermolen of kortweg Westerhorner is een poldermolen tussen het dorp Grijpskerk en het gehucht Gaarkeuken. De molen bemaalde het gebied van het waterschap de Westerhornermolenpolder onder Grijpskerk.
Borg Nienoord staat op het gelijknamige landgoed in Leek en werd in 1525 gesticht door de familie van Ewsum uit Middelstum. Bekende latere bewoners zijn leden van de familie Van Inn- Und Knyphausen.
De Lindehoff is een prachtige boerderij uit 1874, waar u logeert bij beeldend kunstenaar Margot Brekelmans. Het gastenverblijf voor twee personen, dat tot de Erfgoed Logies behoort, is gevestigd in het achterhuis en heeft een eigen opgang.
Toen de kerk van Lettelbert in 1985 werd gerestaureerd deden bouwvakkers een lugubere vondst. Bij het open maken van een steigergat dat was gebruikt tijdens de bouw van de kerk, bleek dit vol te zitten met delen van een menselijk geraamte.
Veel in deze kerk herinnert aan de bewoners van Auwemahuis en Harkema. De 17e eeuwse herenbanken bijvoorbeeld. Net als de verschillende zerken in het schip en koor.
De Coendersborg is ontstaan uit de drie heerden (boerderijen) Fossema, Harckema en Heringa. Uiteindelijk kwamen de boerderijen in 1668 in het bezit Van Ludolf Coender, raadsheer in Groningen.
Deze kerk is in 1729 gebouwd op de fundamenten van een middeleeuwse voorganger. Hiervoor is gebruik gemaakt van het afbraakmateriaal van de vorige kerk.
Ten noordoosten van het dorp Ezinge is de kleine streek Allersma te vinden. Hier staat de in de vijftiende eeuw gebouwde Allersmaborg. Om de borg ligt een ruime gracht met een ophaalbrug en houtsingels.
De oudste delen van deze kerk, het schip en het onderste deel van de toren, stammen uit de 12e eeuw. In opzet is dit één van de oudste bakstenen kerken uit de provincie.