Route 16: Rondom de Vesting Bourtange

Bourtange was een zandrug in een onmetelijk moerasgebied, het Bourtanger Moor, en over die rug liep de enige begaanbare weg tussen de stad Groningen en de oosterburen. Geen wonder dat Diederik Sonoy en Willem Lodewijk daar een fortresse wilden. Ze leverden geen half werk: de stad Groningen maakt zich nog elk jaar vrolijk om de aftocht van de bisschop van Münster (Bommen Berend) in 1672. Bourtange heeft zich nooit onder de voet laten lopen.

De vesting, voor het laatst versterkt in 1742, heeft een redelijk bloei gekend door de combinatie van landbouw, handel, militaire activiteit en smokkel. Met name de Joodse gemeenschap zorgde voor een levendige middenstand; er was ook een tijdlang een markt en altijd veel handel met Duitsland. Joden uit de hele streek kwamen er naar de synagoge, die in 1842 door verbouwing van een militaire barak was ontstaan. Tot aan het begin van de twintigste eeuw had de Joodse gemeenschap een kleine begraafplaats in gebruik, het ‘Beth Chajiem’ wat ‘Het huis van Leven’ betekent. Het is vrij klein en men veronderstelt dat over de oorspronkelijke graven een nieuwe laag aarde is aangebracht. U komt hier langs bij punt 17 van de route. In de oorlog is vrijwel de hele Joodse bevolking gedeporteerd en vermoord.

Aan de Nieuwerksweg is een monument ter nagedachtenis aan het Joodse echtpaar Ella en Mozes Braaf (punt 6 van de beschrijving).

Aan de Nieuwerksweg bevindt zich ook nog een galgenveldje. De galg herinnert aan een andere kijk op schuld en boete. Oost-Groningen kent nog een aantal oude galgenveldjes of -bulten, omgeven met verhalen over hekserij, marteling en terechtstelling 

Waar nu het Moddermanspad loopt lag vroeger het Moddermansdiep, genoemd naar ingenieur Modderman, aangelegd t.b.v. de vestingwerken. Dit diep voerde water naar het voorterrein om het moerassig en dus ondoordringbaar te maken.

In de eerste helft van de twintigste eeuw is het diep gedempt en zijn er bomen geplant. In het voorjaar bloeien de krentenboompjes aan de linkerkant van het pad prachtig. 

Opmerking? Laat het weten via het contactformulier

Dit is een route van de Stichting Wandelen in Westerwolde, die wordt gesponsord door Camping 't Plathuis.

Camping 't Plathuis, Bourtangerkanaal Noord 1, 9545 VJ Bourtange  Tel. +31 (0)599 354383 - www.plathuis.nl - info@plathuis.nl