Cleveringa lezing door Kees Schuyt

Op 2 april is het 130 jaar geleden dat professor Rudolph Pabus Cleveringa in Appingedam werd geboren. Op 26 november 1940 ageerde hij in de gehoorzaal van de Leidse rechtenfaculteit tegen het ontslag van zijn joodse collega-professor Eduard Meijers. Een moedige daad die voor hem niet zonder gevolgen bleef. Het Nederlandse verzet werd door deze rede tegen het nazibewind sterk gemotiveerd.

Schuyt schetst de mens Cleveringa als een beschaafde, gewetensvolle, maar ook opstandige intellectueel. Met name zijn leermeester professor Meijers is voor Cleveringa’s visie belangrijk geweest. Zo herhaalde hij regelmatig de woorden van Meijers: ,,Als je de vlam van de gerechtigheid niet kent, word je nooit een goed jurist!’’ Woorden die Cleveringa’s denkwijze aanhoudend bepaalden. Hij had weinig op met zogenaamd handige en slimme juristen die van alles kunnen regelen en beredeneren, maar die daarbij de gerechtigheid uit het oog verliezen. Schuyt nuanceert het hardnekkige beeld dat Cleveringa een met de rug naar de samenleving staande kamergeleerde zou zijn geweest. Uit Cleveringa’s brieven en notities blijkt hoezeer hij bij onrecht zijn zuivere geweten liet spreken.

De Cleveringa-lezing wordt aangeboden door de Commissie van de Kerk Solwerd in Appingedam.