Uitagenda

Zwart in Beweging is een caleidoscopische tentoonstelling van zes kunstenaars met roots in de Afrikaanse diaspora. Het brengt een ode aan het doorzettingsvermogen en de veerkracht van de zwarte mens.

Einde slavernij
Op 1 juli 1863 werd de slavernij in de Nederlandse koloniën bij wet afgeschaft. In die wet stond ook dat de slaafgemaakten op de plantages in Suriname nog 10 jaar onder ‘toezigt van den Staat’ bleven vallen. Dat betekende dat ze gedwongen werden om tot 1873 op plantages te blijven werken, nu weliswaar betaald. Daarom herdenken we in 2023 dat de slavernij 150 jaar geleden werd afgeschaft en vieren we de vrijheid.

Zes kunstenaars
Toch voelen veel mensen de doorwerking van de slavernij nog elke dag. Charles Goudsmit (Makassar, Indonesië, 1954) kok, dichter, activist en wereldverbeteraar, heeft deze caleidoscoop met schilderijen, poëzie, film, foto's en objecten samengesteld van 6 kunstenaars die hun wortels hebben in de Afrikaanse diaspora: Guillaume Pool (Paramaribo, 1930), Janne Igbuwe (Amsterdam, 1996), Oswaldo Sield (Paramaribo, 1960), Anne-Jesuina (Hamburg, 1989) en E.Rudo Walker (Paramaribo, 1942).

De tentoonstelling is samengesteld door Charles Goudsmit van de Stichting Pittig Gekruid. Meer informatie over de expositie vind je hier: Zwart in Beweging -  Museum aan de A

De mens als onderwerp in de schilderkunst spreekt al eeuwenlang tot de verbeelding en is ook vandaag de dag nog een grote inspiratiebron voor veel kunstenaars. In al haar complexiteit is ze mooi en grillig tegelijk. De Stadsgalerie in Groningen kondigt daarom met groot enthousiasme de expositie ‘Zinnenprikkelend’ aan, waarin we de geschilderde mens een podium bieden. Het werk van de Friese kunstenares Roelie Douw en de Groningse kunstenaar Jannes Koetsier neemt een centrale plaats in deze tentoonstelling in; beide kunstenaars geven op geheel eigen wijze vorm aan dit intrigerende thema.

Roelie Douw behaalde in juli 2023 haar diploma aan de Klassieke Academie voor Beeldende Kunst in Groningen. Ze laat in haar werk een grote vaardigheid zien in het weergeven van stofuitdrukking, zoals die van huid, haar en kleding. Met enerzijds een vlotte penseelstreek en anderzijds gedegen precisie brengt de kunstenares de figuren op het doek tot leven. 

Jannes Koetsier studeerde in 2003 af aan Academie Minerva Groningen. Licht en verf zijn de twee meest belangrijke ingrediënten van zijn schilderijen. In zijn atelier werkt Jannes aan een serie schilderijen met 'zwevende' dames. Jannes schildert met grote trefzekerheid en durf in kleurgebruik!

Uiteraard kunt u ook nu weer genieten van het werk van de andere vaste leden van de Stadsgalerie: Annemarie de Groot, Peter Durieux, Marein Konijn en Magna Postma tonen binnen hun eigen thema’s wat zij verstaan onder ‘zinnenprikkelend’.

U bent van harte welkom bij de opening van de expositie op zondagmiddag 3 september om 16.00 uur.

Jacob Molenhuis bouwde in 1923 naast zijn ouderlijk huis in Kruisweg een woonhuis annex fietsenwinkel en -werkplaats. De zolderverdieping richtte hij in als fotostudio inclusief donkere kamer. Gedurende een halve eeuw was Molenhuis een van de weinige fotografen in het noordwesten van Groningen. Om die reden poseerden veel streekbewoners voor zijn camera: van landarbeiders tot schooljuffrouwen. Maar hij maakte niet alleen portretten. Ook panden, agrarische machines en zelfs een aan de schuurdeur genagelde kat legde hij vast op de gevoelige plaat. Tot op hoge leeftijd bleef Molenhuis fietsenmaker en fotograaf. Zijn gehele carrière werkte hij met dezelfde tweedehands platencamera. Hij overleed op bijna 93-jarige leeftijd en ligt met zijn vrouw Nieskje de Vries begraven in Hornhuizen. Een deel van die negatieven bleef bewaard en maakt deel uit van het Nationaal Archief/Collectie Spaarnestad. David Vroom bracht de streek in beeld waar Jacob Molenhuis een halve eeuw fotografeerde. Om zo te reageren op het werk van Molenhuis en een nieuw tijdsbeeld te geven van de streek waar Molenhuis en zich verbonden mee voelde. Auteur Rianne Denissen schrijft de tentoonstellingstekst.

Kees van der Meiden, Directeur Noorderlicht: ‘Het mooie project Beeldmix biedt de gelegenheid om een fotograaf van weleer aan een vakgenoot van de aanstormende generatie te koppelen. David Vroom is daarvoor een uitstekende keuze. Zijn visie op het Groninger landschap, die bestaande denkkaders aan het bewegen brengt, past uitstekend in de missie van Noorderlicht, platform voor hedendaagse waarneming. Museum aan de A is daarbij, naast het station, een uitgelezen plek. We prijzen ons gelukkig dat dit mooie museum een vaste en trouwe partner is! ‘

Jacob Molenhuis (1894-1987)

Jacob Molenhuis was een plaatselijke fotograaf en fietsenmaker in de Marnestreek in Noordwest-Groningen. Hij was een van de weinige fotografen, in feite de enige gedurende meer dan een halve eeuw, in dat agrarische gebied in een periode dat maar weinig mensen de beschikking hadden over een eigen camera. Of je nu postbode was of schooljuffrouw, landarbeider of venter, voor een portret, vaak nodig voor een officieel document, gingen de streekbewoners naar Molenhuis. Vanaf 1916, toen hij met zijn fotowerk in Kruisweg bij Kloosterburen begon, tot eind 1972 werkte Jacob Molenhuis met dezelfde tweedehands platencamera, waarbij hij tot het eind toe gebruik bleef maken van glasnegatieven. Een deel van die negatieven bleef bewaard en maakt deel uit van de Collectie Spaarnestad in het Nationaal Archief.

David Vroom (1987)

Het werk van David Vroom (1987) pleit voor oprechtheid. Binnen het gekozen moment van verstilling tussen fotograaf en gefotografeerde, stelt het beeld vragen over wie wij zijn en hoe wij ons leven vorm geven. De identiteit van een gemeenschap zet hij neer door mensen en hun omgeving te fotograferen. Rust en integriteit in zijn beeld zijn van groot belang. Op het moment van rust ontstaat een mate van concentratie waardoor de geportretteerde op een persoonlijke manier het middelpunt wordt.

Stichting Beeldmix

De stichting Beeldmix stelt zich ten doel de ontwikkeling van de hedendaagse Nederlandse fotografie en film te stimuleren en wenst de collecties of daaraan verwante media van historische Nederlandse fotografen levend te houden. Ze doen dit door het produceren van tentoonstellingen, symposia, publicaties en films en installaties. Ze nodigen hedendaagse fotografen, projectorganisaties en uitvoerende instanties uit aan deze activiteiten deel te nemen.

Janke de Vries Monumentaal Landschap

2 t/m 28 september

Opening: zondag 3 september, 16:00 uur

De structuur en het monumentale karakter van het landschap kenmerken de kunst van Janke de Vries. Al vroeg werd ze gegrepen door het landschap van de Wadden. Later vond zij haar inspiratie ook in Schotland, Malta, IJsland en dichtbij huis. 

Fotografie is bepalend in haar werk. Het gaat haar om kijken, wachten op het juiste moment, registreren. Ze houdt van het zelf ontwikkelen en afdrukken. In de loop der tijd onderzocht ze verscheidene mogelijkheden van verschillende technieken. Juist wanneer er een 'fout' optreedt, ervaart ze dit als een mooi uitgangspunt. 

In Galerie Noord toont ze kleurenfoto’s, polaroidschilderingen en wandreliëfs. Ze combineert chemie met acrylverf en maakt gebruik van stukken roest uit Moermansk en van zandsteenpoeder uit Malta. De vorm van de op locatie gevonden voorwerpen komt telkens terug en vormt uiteindelijk een nieuwe bijdrage aan het Monumentaal Landschap.

Janke is aanwezig op 10, 16, 20 en 27 september.

Toekomstige generaties
De installatie bestaat uit 26 delen transparant textiel die de kunstenaars met de hand hebben gestikt. Ze verwijzen naar het interieur van een huis. Ook zijn er grote poppen en verhalen geschreven door kunstenaar Fynn van der Ziel (Groningen, 1996). De poppen verbeelden figuren uit de toekomst en vertellen hoe ze hier terecht zijn gekomen. De vloer van het paviljoen is open, zodat de wind vrij spel heeft met de installatie. “Het achterliggende idee is dat we het aan de toekomstige generaties verschuldigd zijn om voor ons milieu te zorgen. We gebruiken gigantische textielpoppen om toekomstige generaties te representeren,” vertellen D’Cruz en Sulima.

Eerder werkte het duo samen met Noorderlicht aan het Hernieuwde Energie-project In The Courtroom with Rocks waarin ze parallellen trokken met de problematische mijnbouw in Groningen en gebieden elders in de wereld. Het werk in het Tschumipaviljoen is een vervolg op dit project.

Hernieuwde Energie
A house to inherit: Postcards from the future is onderdeel van Hernieuwde Energie, een meerjarige samenwerking tussen BPD Cultuurfonds en Noorderlicht (2021 – 2024). “Het bestuur van BPD Cultuurfonds hoopt op deze wijze, in samenspraak met Groningen en de Groningers, een positieve bijdrage te leveren en andere partijen te inspireren om in dit deel van Nederland te investeren. De eigenheid van dit gebied verdient onze blijvende waardering en aandacht,” vertelt Mirjam van ’t Veld, voorzitter bestuur BPD Cultuurfonds.

Over Olivia D’Cruz en Marina Sulima
Olivia D’Cruz (Goa, India, 1996) en Marina Sulima (Moldavië, 1996) studeerden in 2020 af aan Academie Minerva in de richting Illustratie. In hun gezamenlijke project leggen ze de focus op ecologie en landschap.

A House to Inherit: Postcards From the Future is mogelijk gemaakt door BPD Cultuurfonds en het Mondriaan Fonds.

In het verlengde van de zomerpresentatie vestigt Museum De Buitenplaats de volledige aandacht op vrouwelijke kunstenaars. Met de tentoonstelling Vrouwen van De Buitenplaats staan vrouwelijke sleutelfiguren van de museumgeschiedenis in het middelpunt. Zoals Olga Wiese (1944) en Clary Mastenbroek (1947), die beiden wandschilderingen in het naastgelegen Nijsinghhuis aanbrachten.

Ook kunstenaars Trudy Kramer, Dorothé van Driel en Tamara Muller zijn elk op hun eigen manier van groot belang geweest voor De Buitenplaats en zijn oprichters. Met tientallen schilderijen, tekeningen, glasobjecten en sculpturen uit eigen collectie en daarbuiten brengt Vrouwen van De Buitenplaats de gevarieerde werkwijzen en invloeden van deze vrouwelijke kunstenaars aan het licht. Tijdens de expositie is in de beeldentuin werk te zien van Lotta Blokker, Dorothé van Driel, Charlotte van Pallandt, Jet Schep en Elizabeth Varga.

‘Als je goed om je heen kijkt zie je dat alles gekleurd is’.
(K. Schippers)

KLEUR in fotogalerie Lichtzone

Foto’s met KLEUR in de hoofdrol;
foto’s waarvan je kunt zeggen dat zonder KLEUR die foto minder interessant zou zijn;
foto’s die door KLEUR boeien, je raken;
foto’s waar de kleuren vanaf spatten.

Klaas van Slooten, Kees Vianen, Willem van der Velde, Henny Stern, Pim Benus, Arjo Stokman, Bram de Vink en Wil van Laarhoven hielden zich er dit jaar mee bezig.

‘Color is a power which directly influences the soul’
(Wassily Kandinsky)

De titel van deze multimediale installatie is ‘Sex Shooter – The Liberation of Sexual Identity’, een expliciete en confronterende ervaring die alleen geschikt is voor bezoekers ouder dan 18. De tentoonstelling loopt parallel aan Gender Matters: Stories from Istanbul.

Al langere tijd onderzoekt en bekritiseert Hester door middel van naaktportretten de rol van vrouwen als seksobject. Voor ‘Sex Shooter – The Liberation of Sexual Identity’ heeft zij een open call uitgestuurd. Iedereen, van welke gender dan ook mocht reageren. Het aantal reacties was groot. ‘Sex Shooter – The Liberation of Sexual Identity’ vertaalt het thema van seksualiteit, voyeurisme en objectivering naar verschillende genderidentiteiten. De installatie biedt de bezoeker een ervaring waarbij beelden, foto’s, video’s, geluiden en geuren de kijker door de tentoonstelling leiden. Door bezoekers een innerlijke reis van ruimte naar ruimte te laten maken, wil Scheurwater hen uitnodigen na te denken over veranderende ideeën over seksuele identiteit.

Hester: “In mijn werk en het proces van het maken van deze installatie probeer ik de macht terug te winnen over hoe lichamen van mensen en hun seksualiteit worden gezien. Ik wil mensen aanmoedigen om hun eigen seksualiteit en lichaamsbeeld te omarmen, ongeacht hun genderidentiteit, en hen in staat stellen om normen te deconstrueren en vrijheid te vinden in zelfbeschikking door gendergelijkheid te bevorderen en traditionele genderrollen te doorbreken.”

Korte film
Directed By is een korte film, bestaande uit een verzameling van erotische, surrealistische en humoristische zelfportretten. Filmmaker en zelfportret kunstenaar Chiara Pastoor neemt volledig de controle over haar lichaam, seksualiteit en het schaamteloos genieten van jezelf en je lichaam. Door het innemen van de positie van regisseur als wel de vrouw in het beeld, eist ze de macht over haar lichaam en vrouwelijk naakt op beeld terug. Zo wordt zelfportret kunst opnieuw gedefinieerd binnen de theorieën van de male, female en geïnternaliseerde male gaze. Het herstel van de ziekte van Lyme en het plots overlijden van haar broer, ondervond Chiara dat de rouw rondom deze gebeurtenissen haar relatie met haar lichaam had verbasterd. Ze herkende haar eigen lichaam niet meer en voelde zich verwijderd van alle behoefte aan intimiteit en seks. Zo besloot ze in 2018 het medium van fotografie in te zetten om deze blokkades te doorbreken. Erotische en naakte zelfportretten gaven haar de mogelijkheid om in een veilige speelsheid weer seksuele behoeftes op te zoeken en de connectie met haar lichaam te herstellen.

Ulysses
Dankzij 1.78 miljoen euro subsidie van Creative Europe voor een cultureel project van 33 maanden, kunnen 18 Europese steden onder leiding van Brave New World Producties in Leeuwarden aan de slag met een nieuwe artistieke vertaling en verbeelding van James Joyces Ulysses. Noorderlicht, platform voor hedendaagse waarneming, is de Nederlandse partner in dit ambitieuze project. Meer weten over dit project? Klik dan hier.

Sex Shooter

The Rolling Stones – Unzipped is de eerste internationale tentoonstelling ooit over de wereldberoemde rockband.

Aan de hand van ruim 400 originele objecten uit het persoonlijke archief van de band, geeft de tentoonstelling een indrukwekkend kijkje achter de schermen. Er zijn niet alleen instrumenten en stage designs te zien, maar ook zeldzame audiofragmenten en videomateriaal, persoonlijke dagboeken, iconische kostuums, postermateriaal, albumcovers en zelfs hun studio, het bescheiden verblijf in Edith Grove in Londen en de spectaculaire Dolby surround experience van hun concert uit 2016 in Cuba.

Over de rijke historie van de Allersmaborg in Ezinge en zijn bijzondere bewoners door de jaren heen, met nadruk op de periode als kunstenaarsoord in de jaren '60 en '70 toen Annie Vriezen en Martin Tissing er woonden.

De Allersmaborg is een van de laatst bewaard gebleven Groninger borgen. Wat begint als een statig buitenhuis voor voorname families, wordt later een thuis voor het kunstenaarsechtpaar Annie Vriezen en Martin Tissing. Gastvrij verwelkomen zij bevriende kunstenaars op ‘hun’ Allersmaborg, zoals Edu Waskowsky, Sanne Sannes, Magdalena Abakanowicz en Gjalt Blaauw. Zij wonen en werken allemaal voor korte of langere tijd op deze Ezinger borg. Het is een leven van vrijheid, kunst en feesten. Niks is te gek op die eenzaam gelegen plek omringd door de natuur. De ultieme vrijheid, weg van het alledaagse, en de magische sfeer is wat de kunstenaars aantrekt, inspireert en doet experimenteren. Door hun vernieuwende stijlen kunnen veel van hen worden gerekend tot de avant-garde. Ontdek hun kunst en meer in Museum Wierdenland.

De kunstenaars Marijke Klamer en Merel Wendt, beiden in 2021 afgestudeerd aan Academie Minerva, zijn gevraagd om in een serie keramische objecten te reageren op de collectie van het Streekhistorisch Centrum Stadskanaal (SHC). Dit heeft geresulteerd in een gevarieerde presentatie, waarbij Wendt zich liet inspireren door de glasindustrie in de Kanaalstreek, terwijl Klamer vooral gefascineerd werd door de turfwinning en de verveningsgeschiedenis. De koekjesfabriek van Branbergen die ooit in Musselkanaal stond, bracht de twee kunstenaars er gezamenlijk toe om een serie prachtig geglazuurde ‘speculaasjes’ te bakken.

Witte Olifanten is een podium voor keramische sculptuur; Tijdcollages is de negende tentoonstelling in de reeks die loopt vanaf 2013. Vanaf de eerste expositie draagt het initiatief de titel Witte Olifanten; dit verwijst naar iets dat te kostbaar is om te houden, maar te zeldzaam en mooi om er afstand van te doen.

Vanaf 1 september is in de Kunstuitleen van Kunstpunt de solotentoonstelling ‘WAIT FOR END ???’ te zien, met recent werk van Wouter Nijland. De abstracte schilderijen die in de expositie worden getoond zijn op een bijzondere manier tot stand zijn gekomen: met behulp van gecodeerde knikkers, munten en dobbelstenen. Wie langer naar de schilderijen van Wouter Nijland wil kijken, kan deze lenen en/of kopen bij Kunstpunt.

Op het eerste gezicht zou je het niet zeggen, maar het werk van Wouter Nijland is afhankelijk van toeval – net als in het dagelijks leven, zijn belangrijkste inspiratiebron. Voordat Nijland aan een nieuw kunstwerk begint, start hij met een werktekening. Hierin ontwerpt hij het schilderij en bepaalt hij bijvoorbeeld wat het formaat en de vlakverdeling wordt. Daarna laat hij het allemaal aan het toeval over. Wat moet de gradenhoek van een lijn worden? Een emmer vol knikkers genummerd van 1 tot 360 beslist. Wordt een vlak gekleurd? Een worp met een muntje zal de vraag beantwoorden met 'ja' of 'nee'. Het is een schilderproces met een duidelijk begin en een gegarandeerd einde, maar hoe dat einde eruitziet is tot de laatste kwaststreek onduidelijk. Kortom: wait for end ?.

OVER WOUTER NIJLAND

Wouter Nijland (Woldendorp, 1980) studeerde in 2007 af aan Academie Minerva in de richting Autonoom Beeldende Kunst. Vlak daarvoor, in 2006, startte hij met zijn schildersysteem waarbij door het ‘duel tussen het toeval en de planmatigheid’, zoals hij het omschrijft, het schilderij ontstaat. Sinds zijn afstuderen exposeerde hij onder meer in Amsterdam, New York, Rotterdam, Eindhoven, Den Bosch en Groningen. Zijn werk is binnen en buiten Nederland aangekocht, en heeft daarbij ook z’n weg gevonden naar de collecties van een aantal grote verzamelaars. “Maar eigenlijk maakt het me niet uit wie mijn werk koopt, zolang de koper maar houdt van het werk en er goed zorg voor draagt.”

Bekijk in de expositie ook De keuze van Wouter Nijland waarin Wouter zijn favoriete werken uit de collectie van de Kunstuitleen laat zien.

ATELIERCOLLECTIE: SOLO

Deze tentoonstelling is onderdeel van de serie Ateliercollectie: Solo waarin Kunstpunt werk van noordelijke kunstenaars presenteert. De kunst komt rechtstreeks uit hun ateliers.

‘WAIT FOR END???’ is t/m 14 oktober te zien in Kunstpunt. Tijdens expOOST, op zaterdag 23 september, zal Wouter Nijland van 14-16 uur aanwezig zijn in Kunstpunt om zijn werk en werkwijze toelichten.