De Mariakerk is een mooi voorbeeld van laatromaanse bouw. Het oudste deel stamt uit de tweede helft van de 13e eeuw. Het hoge, gotische koor uit de 15e eeuw. De hoge ramen zijn in dezelfde tijd aangepast.
De Bartholomeüskerk is een romanogotische kerk uit de dertiende eeuw. De kerk wordt soms gezien als het hoogtepunt van romanogotische bouwkunst in Groningen.
In Eenum staat een van de oudste bakstenen kerken in de Ommelanden. Het romaanse kerkje werd gebouwd in de late twaalfde eeuw. Vermoedelijk heeft het kerkje er ongeveer zo uitgezien als de kerk van Oosterwijtwerd er nu uit ziet.
Een van de oudste Romaanse kerkjes in het noorden, gewijd aan de heilige Mauritius. De zadeldaktoren heeft een naar het schip gekeerde verdieping. Op de halfronde apsis liggen zogenaamde nonnen en monniken (halfronde dakpannen, hol en bol).
Naast de Grote Waterpoort heeft Delfzijl ook een Kleine Waterpoort. Deze wordt ook wel De Ruyterpoort genoemd, omdat in 1665 de vloot van de West-Indische Compagnie in Delfzijl aan land kwam dankzij Michiel de Ruyter.
De Leeuw in Zeerijp is een achtkante stellingmolen met een functie van koren- en pelmolen. De molen is in 1865 gebouwd aan de oostelijke dorpsrand van Zeerijp, op een plek waar als sinds 1662 een molen stond, maar staat inmiddels centraal in het dorp.
Museum Mohlmann is gevestigd in de monumentale Muzeheerd, omringd door een paradijslijke tuin. Dit particuliere museum is inmiddels een bedevaartsoord geworden voor de liefhebbers van hedendaagse realistische en figuratieve kunst.
Jaarlijks bezoeken gemiddeld 90.000 mensen het centrum. De circa 65 professionele theatervoorstellingen trekken ongeveer 20.000 bezoekers, waarvan ongeveer de helft van buiten de gemeente komt.
Samen met de dertiende-eeuwse kerk vormt molen Ceres een groot deel van het beschermde dorpsgezicht van Spijk. Lange tijd telde het dorp zelfs twee molens – ze stonden naast elkaar.
Midden in Appingedam vind je de Nicolaïkerk of Nicolaaskerk; een romanogotische hallenkerk, de grootste kerk in de Groninger Ommelanden en als Rijksmonument. Rijksmonument behorend tot de Top 100 der Nederlandse UNESCO-monumenten.
Het pand werd in 1941 gebouwd. De versieringen hebben met de zeevaart te maken. Op de pilaren zijn de tekens van de dierenriem te zien: de zeelui van vroeger bepaalden hun plaats aan de hand van de sterren.
Het gemaal Cremer is aangelegd in de jaren 1930 / 1931, door waterbouwkundige Pieter Geert Cremer. Vanwege de beeldbepalende ligging, de cultuurhistorische waarde, de gaafheid en de bijzondere vormgeving is gemaal Cremer erkend als rijksmonument.
De hervormde kerk in Zeerijp is de laatste Groninger kerk die is gebouwd in de stijl van de romanogotiek. Sinds de bouw in de veertiende eeuw is er maar weinig veranderd aan de kruiskerk.
Dwalend door Appingedam ontdek je merkwaardige uitbouwsels aan een aantal historische panden. Hangende keukens boven het water, dé oplossing toen de pakhuizen in het verleden de huidige woonfunctie kregen.
De Olinger is een prachtige, vrijstaande molen aan de Groeve tussen Steendam en Appingedam met een goede biotoop. De rust en het uitzicht zijn overweldigend.
In de late Middeleeuwen was Solwerd een bedevaartplaats. Het geneeskrachtige water trok veel belangstelling, maar na de reformatie bekoelde de aandacht.
Tussen twee kleurrijk ingerichte etalages stap je de Kunstuitleen, Galerie & Cadeauwinkel van Brigitta Meijer binnen. Ooit gestart en groot geworden in Hoofddorp, brengt zij nu in het Noorden hedendaagse kunst voor het voetlicht.
Toornwerd ligt tegenover borgterrein Ewsum in Middelstum. Vroeger was het een kerkdorpje, maar inmiddels is het niet veel meer dan een gehucht. De plaats wordt al vermeld in de 10e eeuw.
Als er één kerk stoer is, dan is dat de Sebastiaankerk wel. Wat wil je ook met zo’n enorme steunbeer die de toren overeind houdt. Maar er is meer dat de kerk uniek maakt.