Heb jij weleens echte duisternis meegemaakt? Een moment dat het zo donker was dat boven niet van onder te onderscheiden was? Dat je bij helder weer de Melkweg kon zien? Er zijn maar weinig plekken waar je dit kunt ervaren. Waar het ‘s avonds echt zó donker wordt. Een van die plekken is Dark Sky Park Lauwersmeer. Een prachtig natuurgebied dat je op eigen houtje of onder leiding van de boswachter kunt ontdekken. Bij daglicht of – bij voorkeur – in het holst van de nacht. Boswachter Jaap Kloosterhuis neemt je mee de duisternis in voor een nachtelijke boswandeling met het licht uit.
VIDEO: Babbelen met boswachter Jaap
Wie denkt dat het Lauwersmeergebied ‘s nachts slaapt, heeft het mis. Het gebied heeft een bruisend nachtleven! Het Dark Sky Park is een gebied waar het donker is, waar de duisternis behouden blijft en waar bezoekers ‘s nachts welkom zijn om die duisternis te beleven. Dat is in dit gebied extra bijzonder omdat Nederland één van de landen is met de meeste lichtvervuiling ter wereld.
Zo donker dat je alles ziet
In het donker zie je meer dan je denkt. Je ogen moeten alleen wel goed aan de duisternis wennen. Na ongeveer 20 minuten beginnen je ogen eraan te wennen en merk je dat je steeds meer kunt zien. “Je moet dan alleen niet op je telefoon kijken of een zaklantaarn gebruiken, want dan ben je weer terug bij af”, vertelt boswachter Jaap terwijl hij steeds verder het donkere bos in verdwijnt.
Een audiotour onder de sterrenhemel
Plots staat Jaap stil bij een open stuk. “Als het helder is, kan ik vanaf hier allerlei sterrenbeelden aanwijzen”, vertelt hij veelbelovend. Maar een blik omhoog doet realiseren dat dat er vanavond helaas niet in zit. En omdat het gebruik van een zaklampje niet toegestaan is, zullen naar verwachting ook weinig wilde nachtdieren gespot worden. “Doordat je weinig ziet, hoor je des te meer.” Ganzen die overvliegen. Koeien die staan te loeien. “‘s Nachts hoor je andere geluiden dan overdag. Ik snap het wel dat mensen vroeger in spoken zijn gaan geloven. Je hoort hier veel geluiden die je niet helemaal thuis kunt brengen. Dat gaat je fantasie dan zelf invullen. Een krijsende vos wordt dan ineens een boze heks.”
Een duistere boodschap
Nachtelijk kunstlicht kan op veel manieren de levenscyclus en het gedrag van dieren beïnvloeden. “Ons doel is daarom om de hoeveelheid kunstlicht terug te brengen. Kunstlicht is handig, maar onnodig kunstlicht is ongewenst. We hebben nog een behoorlijke weg te gaan wat dat betreft. Zolang mensen donker en eng met elkaar associëren, worden ze niet gemotiveerd om minder kunstlicht te gebruiken. Door deze boodschap te verspreiden, hopen we ook de politiek bewust te maken van de waarde van duisternis.” Wil je zelf ook bijdragen aan een donkere omgeving? Richt dan de buitenverlichting rond je huis naar beneden, op zo’n manier dat het niet de rest van de omgeving verlicht.
Op naar de sterren
De herfst is de ideale periode voor een wandeling door het Dark Sky Park, het wordt het redelijk vroeg donker en het is nog niet te koud. Verder moet je geluk hebben. Het is natuurlijk het mooist als het helder weer is, zodat je de sterren en de maan goed kunt zien. Ga je zelf op pad in het gebied? Download dan de nieuwe nachtkaart. Met deze kaart maak je zelf makkelijk een prachtige wandeling onder de sterren. Je kunt bijvoorbeeld snel zien waar je de hemelplatforms, uitzichtpunten en observatietorens kunt vinden. Plekken vanaf waar je de sterren nog beter kunt bekijken. Daarnaast staat de kaart vol met weetjes over de nacht in het Dark Sky Park en kom je meer te weten over de sterrenbeelden die je per seizoen vanuit het gebied kunt bewonderen. Ga je liever samen op pad? Staatsbosbeheer organiseert meerdere keren per jaar een sterrenexcursie of vollemaanexcursie. Houd hiervoor de activiteitenkalender van het Nationaal Park in de gaten.
